Skip to content 
Барпы айыл аймагынын тарыхы
Барпы айылдык округу райондо алгачкылардан болуп түзүлгөн аймактык бирдик. 1927-жылдан тартып чарба аймагында жергиликтүү реформалар жүрүп, негизги этаптары 1930-жылы аяктаган. Бул аралыкта чакан клубдар, чакан мектептер, фельдшердик пункттар ачылып, социалдык инфратүзүм түптөлгөн.
Алгачкы чарбалар
«Интернационал», «Кызыл Октябрь», «Орджоникидзе», «Большевик», «Үлгү», «Комсомол», Ырыс атындагы, Сталин атындагы, «Кыпчак Абат», «Коммунизм» сыяктуу майда чарбалар болгон (алгач Таштак жана Чокодөбө айыл өкмөттөрүнө караган).
Ирилештирүү жана аталыш
1950-жылдары майда чарбалар бири-бирине кошулуп ирилештирилген; 1960-жылдан колхоз атактуу акындын урматына «Барпы» колхозу болуп аталган; 1974-жылдан айыл өкмөт белгилүү акын Барпы Алыкуловдун ысмы менен аталып келет.
Эмгек баатырлары
Айылдан Данияр Чойбеков, Ормонбекова Саадат, Азимов Пайзирахман, Баймурзаева Халыскан, Токторбаев Жалил, Нанаев Бектемир сыяктуу эмгек жана эл баатырлары чыккан.
Маанилүү даталар жана окуялар
Чакан клубдар, чакан мектептер, фельдшердик пункттар иштей баштап, коомдук инфратүзүм калыптанды.
Чарба аймагындагы майда артелдер бириктирилип, 22-Партсьезд колхозу жана Кызыл-Мехнат колхозу уюшулган (Интернационал, Октябрь, Орджоникидзе, Большевик ж.б. бирикмелер).
Эки чарбанын негизинде кайрадан Кызыл-Мехнат колхозу түзүлгөн.
Эки айыл советиндеги бүт чарбалар биригип, Таштак айыл совети болуп калган.
Колхоз чарбалык эсепте иштеп, экономикалык потенциалды жогорулатты: чарбанын ички жолдору асфальтталып, жаңы балдар бакчалары, чарбалык дүкөндөр, маданият үйү курулуп, жашоо-тиричилик жакшырды.
Аймак белгилүү акындын ысмы менен расмий аталып келет.
1930-ж. — Кызыл-Мехнат колхозунун уюшулушу (Сузак району)
Чарба аймагында пахта, кант кызылчасы, буудай жана жашылча өстүрүлгөн, кийин сүт-товар фермалары уюштурулган.
Ырыс ААнын Күмүш-Азиз, Кургак-Көл, Кыр-Жол, Кайнар, Арал-Сай, Жар-Кыштак, Тотия жана Ырыс айылдары, Сузак ААнын Кыр-Жол айылы жана Таш-Акур участогу, С.Атабеков ААнын Кайнар жана Кара-Жыгач айылдары кошулуп, Комсомол айылы административдик борбор деп аныкталуу менен Барпы айыл аймагы кайрадан түзүлдү.
Тарыхый мезгилдер боюнча кыскача
- 1927–1930-жж.: жергиликтүү реформалар, социалдык объекттердин ачылышы.
- 1950–1959-жж.: майда чарбаларды ирилештирүү, аймактык бириктирүүлөр.
- 1960–1974-жж.: «Барпы» колхозунун экономикалык өсүшү, социалдык инфраструктуранын кеңейиши.
- Эгемендүүлүк доору: жергиликтүү өз алдынча башкаруу институттарынын чыңдалышы.
- 2023-ж.: ПЖ №370 — Барпы ААнын кайра түзүлүшү, Комсомол — админ. борбор.
Булактар жана белгилер
- СССР Министрлер Советинин №3197 токтомунун жоболору (1950-ж.).
- Айылдык округ/айыл өкмөтү тууралуу тарыхый материалдар (рай/обл архивдери, жергиликтүү жыйнактар).
- КР Президентинин Жарлыгы — 2023-12-29, ПЖ №370 (административдик-аймактык реформа).
Тарыхый сүрөттөр
Эскертүү
Бул баракта аймактын расмий документтерине таянган негизги маалыматтар чогултулду. Тактоо/толуктоо сунуштары болсо, «Байланыш» бөлүмү аркылуу жибериңиз.
