КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН БАШКЫ ПРОКУРАТУРАСЫ

ЭСКЕРТҮҮ

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ИШКЕРЛЕРИ ҮЧҮН

СИЗДИН УКУКТАРЫҢЫЗ ЖАНА ПРОКУРАТУРА ОРГАНДАРЫНА КАЙРЫЛУУНУН ТАРТИБИ

УРМАТТУУ ИШКЕР!

Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасы сиздин укуктарыңызды коргоо жана бизнес жүргүзүү үчүн жагымдуу шарттарды түзүү боюнча жигердүү иш алып барууда. Сиз бул эскертүүдөн укуктарыңыз боюнча прокуратурадан кантип жардам алууну билсеңиз болот.

_______________________________________________________________

СИЗДИН НЕГИЗГИ УКУКТАРЫҢЫЗ

1. Ишкердик ишти эркин жүргүзүү укугу

Сиз мамлекеттик органдардын же кызмат адамдарынын мыйзамсыз кийлигишүүсүз ишкердик менен алектенүүгө укуктуусуз.
Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 17-беренесине ылайык, Кыргыз Республикасы экономикалык иштин ар кандай формаларын өнүктүрүү үчүн шарттарды түзөт жана улуттук экономиканын кызыкчылыктарын коргойт. Мамлекет инвестицияларды жана инвестициялык ишмердүүлүк субъекттерин мыйзамда аныкталган тартипте коргоого кепилдик берет.

2. Мыйзамсыз текшерүүлөрдөн коргоо

Текшерүүлөр колдонуудагы мыйзамдарга ылайык жүргүзүлүүгө тийиш. Ар кандай мыйзамсыз текшерүүлөр даттанылууга жатат.
Кыргыз Республикасынын Президентинин 2021-жылдын 29-январындагы “Менчикти коргоо жана ишкерлер менен инвесторлорду колдоо жөнүндө” №3 Жарлыгына ылайык, ишкердик субъекттеринин ишине укук коргоо, фискалдык жана контролдоочу органдардын негизсиз кийлигишүүсүн, ишкердик ишке тоскоолдук кылуусун жана менчик ээлеринин мыйзамдуу укуктарын, анын ичинде макулдашылган милдеттенмелерди аткарбагандыгынан же аткарууга мүмкүн эместигинен улам бузуусун токтотуу каралган.

3. Уруксаттарды жана лицензияларды алуу укугу

Сиз бизнести жүргүзүү үчүн зарыл болгон уруксаттарды, лицензияларды жана башка документтерди өз убагында алууга укуктуусуз.

4. Коррупциядан жана өзүм билемдиктен коргоо

Кызмат адамдарынын пара талап кылууга, ошондой эле сиздин ишиңизге тоскоолдук жаратууга укугу жок.

5. Прокуратура органдарына кайрылуу укугу

Сиздин укуктарыңыз бузулган учурда, сиз өз кызыкчылыктарыңызды коргоо үчүн прокуратура органдарына кайрылганга укуктуусуз.

__________________________________________________________________

ПРОКУРАТУРА ОРГАНДАРЫНА КАНТИП КАЙРЫЛСА БОЛОТ

Эгерде ишкер катары сиздин укуктарыңыз бузулса, анда төмөнкү жолдор менен жардам алсаңыз болот:

Ишеним телефондору
Ар бир прокуратурада ишеним телефондору иштейт, алар боюнча сиз мыйзам бузуулар тууралуу кабарлай аласыз. Телефон номерлери Башкы прокуратуранын расмий сайтында же жергиликтүү прокуратураларда жеткиликтүү.
“Бизнести коргоо”мобилдик тиркемеси
Керек болсо прокуратура органдарына ыкчам кайрылуу үчүн “Бизнести коргоо” мобилдик тиркемесин жүктөп алыңыз. Тиркеме iOS жана Android базасындагы түзмөктөр үчүн жеткиликтүү.
Жекече кайрылуу
Сиз жакынкы прокуратурага кайрылып, арыз жазып, керектүү документтерди бере аласыз.
Онлайн кайрылуу
Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын расмий сайтына кирип, электрондук кайрылуу формасын толтуруңуз.

__________________________________________________________________

Укуктарыңыз бузулган учурда эмне кылуу керек

Мыйзам бузууга кабылсаңыз
Документтер, сүрөттөр, аудио же видео жазуулар жана күбөлөрдүн көрсөтмөлөрү менен далилдерди чогултуңуз.

Жардам сураңыз
Ишеним телефондорун, “Бизнести коргоо” мобилдик тиркемесин колдонуңуз (кайрылуу жасап, анын кароосуна көз салсаңыз болот) же прокуратурага жеке барыңыз.
Арыз тапшыруу
Арызыңызда көрсөтүңүз:
Маалыматты (Аты-жөнү, байланыш маалыматы);
Бузуунун маңызын;
Далилдерди;
Талаптарды (мисалы, мыйзамсыз аракеттерди токтотуу).

ИШКЕРЛЕРДИН УКУКТАРЫН БУЗГАНДЫК ҮЧҮН ЖООПКЕРЧИЛИК

⚖Кыргыз Республикасынын Кылмыш-жаза кодексинин 338¹-беренесинде ишкердиктин ишине мыйзамсыз кийлигишүү жасалса, мүлкүн конфискациялоо менен беш жылга чейин белгилүү бир кызмат ордун ээлөө же белгилүү бир иш менен алектенүү укугунан ажыратуу менен беш жылга чейинки мөөнөткө эркиндигинен ажыратуу жазасы каралган.

⚖Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жөнүндө кодексинин 436 – беренесине ылайык, кызмат адамдарынын ишкердиктин субъекттерине мыйзамсыз текшерүү жүргүзүүсү жана алардын мыйзамдуу ишине тоскоолдук кылуусу үчүн 150 эсептик көрсөткүч өлчөмүндө айып пул салууга алып келет.

Эгерде сиздин укуктарыңыз бузулса, унчукпай койбоңуз – прокуратура органдарына кайрылыңыз!

ПАЙДАЛУУ БАЙЛАНЫШТАР

Ишеним телефондор: Номерлерди жергиликтүү прокуратуралардан же Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын сайтынан алсаңыз болот https://prokuror.kg/security/ru.

“Бизнести коргоо” мобилдик тиркемеси: App Store же Google Play тиркемелеринен жүктөп алыңыз.

Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасынын расмий сайты: www.prokuror.kg

_____________________________________________________________

Эсиңизде болсун!

Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасы сиздин укуктарыңызды жана кызыкчылыктарыңызды коргоого дайым даяр. Көйгөйлөр менен жалгыз калбаңыз-жардам алуу үчүн кайрылыңыз!

ГЕНЕРАЛЬНАЯ ПРОКУРАТУРА КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

ПАМЯТКА

ДЛЯ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЕЙ КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

ВАШИ ПРАВА И ПОРЯДОК ОБРАЩЕНИЯ В ОРГАНЫ ПРОКУРАТУРЫ

УВАЖАЕМЫЕ ПРЕДПРИНИМАТЕЛИ!

Генеральная прокуратура Кыргызской Республики активно работает над защитой ваших прав и созданием благоприятных условий для ведения бизнеса. В этой памятке вы найдете информацию о ваших правах, а также о том, как обратиться за помощью в органы прокуратуры.

ВАШИ ОСНОВНЫЕ ПРАВА

Право на свободное ведение предпринимательской деятельности
1. Вы имеете право заниматься предпринимательской деятельностью без незаконного вмешательства со стороны государственных органов или должностных лиц.
1. В соответствии со ст. 17 Конституции Кыргызской Республики, Кыргызская Республика создает условия для развития различных форм экономической деятельности и защищает интересы национальной экономики. Государство гарантирует защиту инвестиций и субъектов инвестиционной деятельности.
Защита от незаконных проверок
1. Проверки вашей деятельности должны проводиться в строгом соответствии с действующим законодательством. Любые незаконные проверки могут быть обжалованы.
1. В соответствии с Указом Президента КР от 29 января 2021 года УП № 3 «О защите собственности и поддержке предпринимателей и инвесторов» предусмотрено прекратить необоснованное вмешательство правоохранительных, фискальных и контролирующих органов в деятельность субъектов предпринимательства, воспрепятствование предпринимательской деятельности и нарушение законных прав собственников, в том числе из-за невыполнения и невозможности выполнения договорных обязательств.
Право на получение разрешений и лицензий
1. Вы имеете право на своевременное получение разрешений, лицензий и иных документов, необходимых для ведения бизнеса.
Защита от коррупции и произвола
1. Должностные лица не имеют права требовать взятки или создавать препятствия для вашей деятельности.
Право на обращение в органы прокуратуры
1. В случае нарушения ваших прав вы можете обратиться в органы прокуратуры для защиты своих интересов.

КАК ОБРАТИТЬСЯ В ОРГАНЫ ПРОКУРАТУРЫ

Если ваши права как предпринимателя нарушены, вы можете обратиться за помощью следующими способами:

Телефоны доверия
1. В каждой прокуратуре Кыргызской Республики созданы телефоны доверия, по которым вы можете сообщить о нарушениях. Номера телефонов доступны на официальном сайте Генеральной прокуратуры или в местных прокуратурах.
Мобильное приложение “Защита бизнеса”
1. Скачайте мобильное приложение “Защита бизнеса” для оперативного обращения в органы прокуратуры. Приложение доступно для устройств на базе iOS и Android.
Личное обращение
1. Вы можете лично обратиться в ближайшую прокуратуру, написать заявление и предоставить необходимые документы.
Онлайн-обращение
1. Посетите официальный сайт Генеральной прокуратуры Кыргызской Республики и заполните форму электронного обращения.

Что делать в случае нарушения ваших прав

Зафиксируйте нарушение
1. Соберите доказательства: документы, фотографии, аудио- или видеозаписи, свидетельские показания.
Обратитесь за помощью
1. Используйте телефоны доверия, мобильное приложение “Защита бизнеса” (можно подать обращение и отследить его рассмотрение) или лично посетите прокуратуру.
Подайте заявление
1. В заявлении укажите:
  1. Ваши данные (ФИО, контактная информация);
  1. Суть нарушения;
  1. Доказательства;
  1. Требования (например, прекращение незаконных действий).

ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ЗА НАРУШЕНИЕ ПРАВ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЕЙ

⚖ Статья 338-1 Уголовного кодекса Кыргызской Республики предусматривает наказание за незаконное вмешательство в деятельность бизнеса в виде лишения свободы на срок до пяти лет с конфискацией имущества, с лишением права занимать определенные должности либо заниматься определенной деятельностью.

⚖ Статья 436 Кодекса о правонарушениях Кыргызской Республики – за незаконные проверки и давление на предпринимателей влечет наложение штрафа на должностных лиц в размере 150 расчетных показателей.

Если ваши права нарушены, не молчите – обращайтесь в органы прокуратуры!

ПОЛЕЗНЫЕ КОНТАКТЫ

Телефоны доверия: Уточните номера в местной прокуратуре или на сайте Генеральной прокуратуры Кыргызской Республики https://prokuror.kg/security/ru.
Мобильное приложение “Защита бизнеса”: Скачайте в App Store или Google Play.
Официальный сайт Генеральной прокуратуры Кыргызской Республики: www.prokuror.kg

ПОМНИТЕ!

Генеральная прокуратура Кыргызской Республики всегда готова защитить ваши права и интересы. Не оставайтесь один на один с проблемами – обращайтесь за помощью!

Барпы айыл аймагынын айыл өкмөтү